Bể tự hoại (bể phốt) là gì?
Hầm tự hoại (bể phốt) là nơi ta thải ra các chất thải dạng đặc và theo thời gian sẽ phân hủy thành các chất thải dạng lỏng rồi theo ống thoát nước ra ngoài.
Xem thêm: Hút bể phốt
Sơ đồ của một bể tự hoại
Một bể tự hoại là một buồng làm bằng bê tông, sợi thủy tinh, PVC hoặc nhựa, qua đó nước thải ( nước thải ) trong nước thải ra để xử lý sơ cấp . Các quá trình lắng và k an khí làm giảm chất rắn và chất hữu cơ, nhưng việc điều trị chỉ vừa phải. Hệ thống bể phốt là một loại thiết bị thoát nước tại chỗ (OSSF). Chúng có thể được sử dụng trong các khu vực không kết nối với hệ thống thoát nước , chẳng hạn như ở nông thôn. Chất thải lỏng được xử lý thường được xử lý trong một trường thoát nước thải để điều trị thêm. Tuy nhiên, ô nhiễm nước ngầm có thể xảy ra và có thể là một vấn đề.
Thuật ngữ “nhiễm trùng” dùng để chỉ môi trường vi khuẩn k that khí phát triển trong bể phân huỷ hoặc khoáng hóa chất thải được thải vào bể. Bể phốt có thể được kết hợp với các đơn vị xử lý nước thải tại chỗ khác như máy lọc sinh học hoặc các hệ thống hiếu khí liên quan đến việc sục khí ép giả tạo .
Tỷ lệ tích tụ của bùn – còn gọi là septage hoặc bùn phân – nhanh hơn tốc độ phân hủy. Vì vậy, bùn phân tích phải được loại bỏ thường xuyên mà thường được thực hiện với một chiếc xe tải chân không .
Cấu tạo và mô tả bể tự hoại
Xem thêm: Bể tự hoại cải tiến bastaf
Một bể chứa tự hoại bao gồm một hoặc nhiều thùng chứa bê tông hoặc nhựa từ 4000 đến 7500 lít (1.000 và 2.000 gallon); một đầu được kết nối với ống nước thải đầu vào và một đầu kia để thoát nước . Nói chung các kết nối ống này được làm bằng một đường ống T, cho phép chất lỏng vào và ra mà không làm nhiễu bất kỳ lớp vỏ trên bề mặt. Ngày nay, thiết kế của bể chứa thường gồm hai buồng, mỗi buồng được trang bị một nắp hố ga, và được ngăn cách bởi một bức tường ngăn cách với các lỗ nằm giữa khoảng giữa sàn và mái của bể.
Nước thải đi vào buồng đầu tiên của bể, cho phép các chất rắn để giải quyết và cặn để nổi. Các chất rắn được lắng đọng được tiêu hóa trong môi trường k an khí, làm giảm khối lượng chất rắn. Thành phần chất lỏng chảy qua bức tường ngăn cách vào buồng thứ hai, nơi tiếp tục giải quyết. Chất lỏng dư thừa, hiện đang ở trong điều kiện tương đối rõ ràng, sau đó thoát ra từ ruột vào khu vực thoát nước thải , còn được gọi là trường rò rỉ, trường rò rỉ hoặc rò rỉ, tùy thuộc vào địa phương. Cần phải có một bài kiểm tra percolation trước khi lắp đặt để đảm bảo độ rỗng của đất phù hợp để phục vụ như là một trường thoát nước.
Các tạp chất còn lại bị bẫy và loại bỏ trong đất , với lượng nước dư thừa được loại bỏ qua quá trình thẩm thấu vào trong đất, qua quá trình bốc hơi , và thông qua hệ thống gốc của cây cối và thoát nước cuối cùng hoặc vào nước ngầm hoặc nước mặt . Một mạng lưới đường ống, thường được đặt trong một rãnh đầy đá (xem gạch ướt), phân phối nước thải trên khắp cánh đồng với nhiều lỗ thoát nước trong mạng. Kích thước của trường cống tỷ lệ thuận với lượng nước thải và tỷ lệ nghịch với độ rỗng của trường thoát nước. Toàn bộ hệ thống tự hoại có thể vận hành bằng trọng lực đơn thuần hoặc khi cần có sự cân nhắc về mặt địa hình, bao gồm cả bơm nâng . Một số thiết kế bể tự hoại bao gồm siphon hoặc các thiết bị khác để tăng thể tích và vận tốc dòng chảy ra vào trường thoát nước. Chúng giúp lấp đầy ống thoát nước một cách đồng đều hơn và kéo dài tuổi thọ của hệ thống thoát nước bằng cách ngăn ngừa sự tắc nghẽn hoặc bioclogging sớm .
Một bể Imhoff là một hệ thống tự hoại hai giai đoạn, nơi bùn được tiêu hóa trong một bể riêng biệt. Điều này tránh được việc trộn lẫn bùn thải với nước thải. Ngoài ra, một số thiết kế bể tự hoại có giai đoạn thứ hai, nơi nước thải từ giai đoạn đầu tiên k an khí được xốp trước khi nó chảy vào trong ruột rò rỉ.
Hệ thống tự hoả được thiết kế hợp lý và hoạt động bình thường không có mùi và, ngoài việc kiểm tra định kỳ và đổ nắp bể tự hoại, cần phải bảo trì tối thiểu hàng thập kỷ.
Bê tông, sợi thủy tinh, hoặc bình nhựa được thiết kế tốt và duy trì tốt nên được sử dụng trong khoảng 50 năm.
Một số kết cấu bể phốt 3 ngăn cơ bản mà chúng ta cần biết đó là:
– Bể tự hoại 3 ngăn gồm có 1 ngăn chứa và 2 ngăn lắng hoặc 1 ngăn chứa, 1 ngăn lắng và 1 ngăn lọc. Thường được xây dựng gần nhà hay ở dưới nền nhà nơi có nguồn nước có sẵn.
– Ngăn chứa: Chiếm tối thiểu là 1/2 tổng diện tích bể tự hoại.
– Ngăn lắng – Ngăn lọc: Mỗi ngăn chiếm 1/4 tổng diện tích còn lại.
– Để giúp cho việc bảo dưỡng bể được dễ dàng thì các kỹ sư xây dựng sẽ để nắm 3 ống phi 110 để dễ dàng hút bể phốt định kỳ cho công trình sau này.
Xem thêm: Cách chọn gạch ốp nhà vệ sinh
Bản vẽ thiết kế cấu trúc bể phốt 3 ngăn
- Ngăn chứa: Ngăn chứa có nhiệm vụ chứa trực tiếp chất thải từ nơi xả thải xuống, thường ngăn chứa sẽ lớn hơn các ngăn còn lại, thường là 1/2 dung tích bể.
- Ngăn lọc: Ngăn lọc có nhiệm vụ lọc các chất thải nhỏ lơ lửng, Ngăn lọc thường có dung tích bằng 1/4 dung tích bể.
- Ngăn Lắng: Lắng lại các chất cặn không thể phân hủy được.Ngăn lắng thường có dung tích bằng 1/4 dung tích bể.
Nguyên lý hoạt động của bể tự hoại 3 ngăn như sau:
Chất thải được đưa tới từ các đường ống dẫn chất thải được thu gom lại xả trực tiếp vào bể chứa. Các chất thải hydro cacbon, đạm, chất béo… được phân hủy bởi các vi khuẩn kỵ khí và các loại nấm men trong bể phốt làm giảm bớt mùi hôi, giảm bớt thể tích chuyển hóa thành dần thành bùn cặn.
Trong bể chất không tan sẽ chuyển dần thành chất tan đi tiếp qua bể lắng 1, bể lắng 2 và ra ngoài hoặc chuyển thành chất khí như CH4, Co2, H2S, NH3… Các yếu tố ảnh hưởng tới sự chuyển hóa này là nhiệt độ, lưu lượng dòng nước thải, thời gian lưu nước, tải trọng chất bẩn, dinh dưỡng người sử dụng, cấu tạo bể…
Tiếp theo các có ống dẫn nước dẫn các chất còn lơ lửng trong nước của bể chứa sẽ chảy qua bể lắng 1 và bể lắng 2 để tiếp tục chờ lắng các chất thải còn lại.
Tại bể lắng sẽ có đường ống dẫn nước đã được xử lý ra bên ngoài hoặc để ngấm xuống đất hoặc sử dụng làm nước tưới cho cây rất tốt.
Hướng dẫn cách xây bể phốt tự hoại 3 ngăn theo tiêu chuẩn thiết kế
Trước khi tiến hành làm bể phốt tự hoại, bạn cần chắc chắn đã có bản vẽ bể tự hoại 3 ngăn theo đúng thiết kế và phù hợp với công trình của gia đình. Quy trình thực hiện xây bể phốt diễn ra theo các bước sau:
Xem thêm: Lắp ống thông hơi cho bồn nước
Đào một hố đủ lớn để xây bể phốt:
Kích thước của bể phốt tự hoại phụ thuộc vào số lượng người sử dụng, do đó nếu gia đình có đông thành viên hoặc tại những nơi có nhiều người sử dụng nhà vệ sinh thì bản thiết kế bể phốt phải đủ lớn. Sau đó các bạn đào một hố theo bản thiết kế đó, và đảm bảo chiều rộng, dài và sâu theo đúng bản vẽ.
Xây dựng bể phốt:
Để làm bể phốt tự hoại, bạn có thể xây dựng bằng gạch hoặc đổ bê tông trực tiếp. Khi xây dựng, các bạn cần làm đúng theo bản thiết kế bể tự hoại. Trong đó ngăn đầu tiên của bể là ngăn chứa, diện tích của ngăn này chiếm khoảng 2/3 của bể phốt hoặc có thể lớn hơn. Đây là ngăn phân hủy các chất thải hữu cơ đi vào hệ thống hầm tự hoại. Ngăn thứ 2 và ngăn thứ 3 là ngăn lắng, 2 ngăn ngày chiếm khoảng 1/3 diện tích của bể phốt. Một yêu cầu quan trọng khi xây nhà vệ sinh tự hoại, đó là bể phải được xây kín, nếu không nước và không khí đi vào sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống tự hoại.
Lắp đặt ống thoát nước thải
Ống thoát nước thải đi từ nhà vệ sinh vào bể phốt phải được thiết kế dốc. Chất thải hữu cơ đi từ nhà vệ sinh vào bể phốt theo nguyên tắc sử dụng áp lực của nước. Nếu ống thoát nước được lắp đặt thăng bằng các chất thải hữu cơ sẽ khó đi vào bể phốt. Thậm chí còn trào ngược từ bể phốt vào nhà vệ sinh của bạn. Do đó khi xây nhà vệ sinh tự hoại, các bạn hết sức chú ý đến bước này để tránh những phiền phức không đáng có về sau khi sử dụng.
San lấp mặt bằng.
Sau khi thực hiện xong các khâu phía trên, chúng ta tiến hành san lấp mặt bằng cho bể phốt. Bạn nên đặc biệt chú ý đến độ ẩm của đất và quá trình đầm nén đất. Theo kinh nghiệm thực tiễn của chuyên gia chúng tôi, giữa lớp thành bể phốt và hố đặt bể phốt bạn nên cho cát vào và xả nước. Cát sẽ theo nước đi xuống làm chặt kẽ hở giữa thành bể phốt và hố đặt bể phốt. Thay vì nén đất, có thể làm tách bể phốt của bạn
Bể tự hoại 2 ngăn
Nguyên lý hoạt động của hầm tự hoại 2 ngăn như sau:
Chất thải được đưa tới từ các đường ống dẫn chất thải được thu gom lại xả vào bể chứa. Các chất thải hydro cacbon, đạm, chất béo… được phân hủy bởi các vi khuẩn kỵ khí và các loại nấm men trong bể chuyển hóa thành bùn cặn.
Tiếp theo các có ống dẫn nước dẫn các chất còn lơ lửng trong nước của bể chứa sẽ chảy qua bể lắng để tiếp tục chờ lắng các chất thải còn lại.
Tại bể lắng sẽ có đường ống dẫn nước đã được xử lý ra bên ngoài hoặc để ngấm xuống đất hoặc sử dụng làm nước tưới cho cây rất tốt.
Thiết kế bể tự hoại 2 ngăn:
Để bể phốt tự hoại hoạt động tốt nhất thì bạn nên xem kích thước tiêu chuẩn tối thiểu để hầm tự hoại hoạt động tốt nhất tương ứng với số người trong gia đình, lưu lượng chất thải trong ngày/người của nhà vệ sinh của nhà mình theo bên dưới:
Hoạt động của vi sinh kỵ khí trong bể tự hoại
Các chất rắn và chất lỏng bị phân hủy nhờ các quá trình tự nhiên do hoạt động của vi khuẩn. Xảy ra trong môi trường không có oxy (kỵ khí hay yếm khí). Các điều kiện yếm khí được gọi là tự hoại. Lớp cặn lắng dưới đáy và lớp mỡ nổi phía trên bề mặt được tiêu hóa dần theo thời gian và được nén thành một lớp bùn thể tích nhỏ (gọi là bùn đáy). Những nơi có điều kiện khí hậu nóng thường phân hủy tốt hơn nơi có khí hậu lạnh. Do đó, tại những nơi có khí hậu nóng ít hút bùn hơn. Lượng bùn này lâu dần gây đầy bể, nếu không được hút sẽ tràn vào hệ thống ống dẫn và bơm gây tắc nghẽn, hư hỏng.
Dầu mỡ từ bếp ăn là vấn đề khó khăn cho bể tự hoại. Nước thải từ bẫy mỡ phải đi qua các bể tự hoại trước khi thải vàp hố ga để tránh gây đóng rắn dầu mỡ. Nhờ đó chỉ một lượng nhỏ dầu mỡ đi vào đường ống, không gây hại cho đường ống. Tuy nhiên ở Việt Nam thường được xả thẳng vào hệ thống xử lý nước đô thị/ trạm xử lý nước thải nội bộ, đây là nguyên nhân chính gây hại cho hệ thống xử lý nước thải tại các nhà hàng, quán ăn.
Xem thêm: cấu tạo bể sbr
Thời gian xử lý tại bể tự hoại
Cặn lắng được giữ lại từ 3 đến 12 tháng. Thời gian nước lưu lại trong bể lớn (1 – 3 ngày), hiệu quả lắng cao.
Tuy nhiên khí tạo thành từ pha cặn đẩy một lượng chất không tan từ đó trở vào pha nước, làm nhiễm bẩn lại nước thải đã lắng. Đây là một trong những nguyên nhân hạn chế việc sử dụng bể tự hoại.
Nước thải sau xử lý tại bể tự hoại sẽ đi đâu?
Nước đi ra khỏi bể tự hoại sẽ đi vào đất hoặc hệ thống xử lý nước thải hoặc cống rãnh thoát nước. Nước này chứa một lượng lớn vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn gây bệnh cho đường tiêu hóa (coliform, E.Coli). Bên cạnh đó, chứa nhiều chất dinh dưỡng khác điển hình là nitrat, làm ô nhiễm nước ngầm. Tuy nhiên, khi đi vào đất, vi khuẩn bị chết do thiếu dinh dưỡng, còn nước thải được làm sạch nhờ cơ chế lọc của các hạt đất. Do đó, điều cần thiết và quan trọng khi khai thác nước ngầm vào sử dụng ăn uống là phải được kiểm tra trước khi đưa vào sử dụng.
Bể tự hoại được xây dựng ở đâu?
Đây là công trình được dùng để xử lý nước thải nhà ở (lưu lượng nước thải không lớn hơn 25m3/ngày.đêm). Hệ thống này độc lập với hệ thống thoát nước thành phố và đặc biệt là trong các trường hợp công trình xử lý sinh học nước thải phía sau là bãi, rãnh hoặc giếng lọc ngầm. Bể tự hoại có thể được xây dựng bằng các cấu kiện bê tông đúc sẵn. Được xây dựng có ngăn lọc kết hợp hoặc không có ngăn lọc, phụ thuộc vào mức độ xử lý nước thải yêu cầu.
Các bể tự hoại được thiết kế và lắp đặt đúng cách có thể hoạt động trong nhiều năm. Cần kiểm tra hàng năm để xác định độ sâu của bùn đáy, ngăn chặn chất rắn trong bể tràn và tắc nghẽn cống. Giảm thiểu lượng mỡ từ nhà bếp và các chất thải rắn đi vào bể tự hoại.
Hành động của người dùng
Xử lý quá nhiều dầu ăn và dầu mỡ có thể gây ra các lối thoát vào để ngăn chặn. Dầu và dầu mỡ thường rất khó phân huỷ và có thể gây ra các vấn đề về mùi và khó khăn với việc ráo riết định kỳ.
Xả các chất thải không phân huỷ sinh học xuống nhà vệ sinh như mẩu thuốc lá , bông gòn / bông tẩy hoặc các sản phẩm vệ sinh kinh nguyệt và bao cao su có thể làm cho bể tự hoại bị tắc nghẽn và lấp đầy nhanh chóng, do đó các vật liệu này không nên được xử lý theo cách đó. Điều này cũng áp dụng khi nhà vệ sinh được nối với cống rãnh chứ không phải là bể tự hoại.
Sử dụng nhà vệ sinh để xử lý chất thải thực phẩm có thể gây ra tình trạng quá tải nhanh chóng của hệ thống với chất rắn và góp phần làm hỏng.
Một số hóa chất có thể làm hỏng các thành phần của một bể tự hoại hoặc giết các vi khuẩn cần thiết trong bể tự hoại để hệ thống hoạt động đúng cách, chẳng hạn như thuốc trừ sâu , thuốc diệt cỏ , vật liệu với nồng độ cao của chất tẩy trắng hoặc xút (dung dịch kiềm), [ cần dẫn nguồn ] hay bất kỳ vật liệu vô cơ nào khác như sơn hoặc dung môi.
Sử dụng nước làm mềm – nước giải phóng nước muối từ máy làm mềm nước có thể gây hại cho vi khuẩn có trách nhiệm phá vỡ nước thải. Thông thường, nước muối được pha loãng đủ với nước thải khác mà nó không ảnh hưởng xấu đến hệ thống tự hoại.
Các yếu tố khác
Các rễ cây và bụi rậm xuất hiện phía trên bể hoặc cống có thể gây tắc nghẽn và / hoặc rách. Những cây cối trực tiếp nằm trong khu vực có bể tự hoại bê tông có khả năng thâm nhập vào bể vì hệ thống có tuổi và bê tông bắt đầu phát triển các vết nứt và rò rỉ nhỏ. Rễ cây có thể gây ra các vấn đề về dòng chảy trầm trọng do tắc nghẽn và tắc nghẽn các ống dẫn nước, do đó các cây tự phát triển mạnh mẽ do nguồn cung cấp chất dinh dưỡng sẵn có từ hệ thống tự hoại.
Sân chơi và các tòa nhà lưu trữ có thể gây ra thiệt hại cho một bể và các lĩnh vực thoát nước. Ngoài ra, bao gồm các lĩnh vực thoát nước với một bề mặt không thấm nước, chẳng hạn như một đường lái xe hay bãi đậu xe, sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả của nó và có thể làm hỏng hệ thống bể và hấp thụ.
Nước quá nhiều vào hệ thống có thể bị quá tải và làm hỏng hệ thống.
Lượng mưa lớn, băng tuyết nhanh và lũ lụt từ sông hoặc biển có thể ngăn không cho cống thoát ra và có thể gây ra dòng chảy trở lại, cản trở hoạt động bình thường của bể. Các bảng mực nước mùa đông cao cũng có thể dẫn nước ngầm chảy ngược trở lại bể tự hoại.
Theo thời gian, phim sinh học phát triển trên các đường ống của các lĩnh vực thoát nước, có thể dẫn đến tắc nghẽn. Sự thất bại như vậy có thể được gọi là “biomat failure”.
Phụ gia bể chứa Septic
Thông tin thêm: Phụ gia Pit
Phụ gia của bể chứa đã được một số nhà sản xuất thăng tiến nhằm cải thiện chất lượng nước thải từ bể phốt, giảm bùn thải và giảm mùi hôi. Tuy nhiên, những chất phụ gia này thường dựa trên ” vi sinh vật hiệu quả ” – thường tốn kém về lâu dài và không thể sống theo sự mong đợi. Người ta ước tính rằng ở Mỹ trên 1.200 hệ thống tự hoại đã có mặt trên thị trường trong năm 2011. Tuy nhiên, rất ít các nghiên cứu thực địa đã được khảo sát và xem xét lại có liên quan đến hiệu quả của các chất phụ gia này.
Chất dinh dưỡng trong nước thải
Các bể tự hoại một mình không có hiệu quả trong việc loại bỏ các hợp chất nitơ có tiềm năng gây ra các tảo nở trong các dòng sông vào đó nước bị ảnh hưởng từ hệ thống tự hoại tìm thấy theo cách của nó. Điều này có thể được khắc phục bằng cách sử dụng một công nghệ khử nitơ [13] , hoặc đơn giản là đảm bảo rằng các lĩnh vực leach được đặt đúng cách để ngăn chặn trực tiếp nhập vào nước thải vào các cơ quan của nước. [ cần dẫn nguồn ]
Các quá trình lên men làm cho nội dung của một bể tự hoại được k an khí với tiềm năng oxy hóa thấp , nó giữ phosphates trong một dạng hòa tan, và do đó được huy động. Phốt phát thải ra từ bể tự hoại vào môi trường có thể kích hoạt sự tăng trưởng của cây trồng to lớn, bao gồm nở hoa tảo, cũng có thể bao gồm các nở của các vi khuẩn cyanobacteria tiềm ẩn .
Dung tích đất giữ lại phốt pho thường đủ lớn để chứa tải thông qua một bể chứa tự hoại bình thường. Một trường hợp ngoại lệ xảy ra khi các ruột cống thoát nước được đặt trên đất cát hoặc thô trên đất tiếp giáp với một phần nước. Do diện tích bề mặt hạt có giới hạn nên những loại đất này có thể bão hòa phosphat. Phốt phát sẽ tiến bộ vượt ra ngoài khu vực xử lý, gây ra một mối đe dọa của eutrophication đến nước bề mặt.
Ô nhiễm nước ngầm
Ở những khu vực có mật độ dân số cao, ô nhiễm nước ngầm vượt quá giới hạn chấp nhận được có thể xảy ra. Một số thị trấn nhỏ đang phải gánh chịu chi phí xây dựng các hệ thống xử lý nước thải tập trung rất tốn kém vì vấn đề này, do chi phí cao của hệ thống thu gom mở rộng. Để giảm phát triển nhà ở có thể làm tăng nhu cầu xây dựng một hệ thống thoát nước tập trung cao thì việc xây dựng lệnh cấm và giới hạn về phân khu của tài sản thường bị áp đặt. Việc đảm bảo các bể phốt hiện tại đang hoạt động đúng cách cũng có thể hữu ích trong một khoảng thời gian giới hạn, nhưng trở nên kém hiệu quả hơn với vai trò là một chiến lược khắc phục cơ bản khi mật độ dân số gia tăng.
Xem thêm hố xí bán tự hoại
Trả lời